Czy dieta może mieć wpływ na skórę? Nawet nie zdajecie sobie sprawy z tego jak bardzo! Jeśli na twarzy często pojawiają się niechciani goście, a informacje o tym, że ogromny wpływ na stan cery ma stosowanie diety o niskim indeksie glikemicznym wpuszczacie jednym uchem, a wypuszczacie drugim, to zdecydowanie warto bardziej wgłębić się w sens tych słów!
Nieprawidłowa dieta może przyczyniać się do rozwoju trądziku poprzez wpływ na m.in.:
- nadmierną proliferację (rozmnażanie) komórek naskórka w mieszku włosowym
- nasiloną produkcję łoju (sebum)
- hiperkeratenizację (nadmierne rogowacenie naskórka)
Trzeba zaznaczyć, że dieta nie jest jedynym powodem złego stanu cery. Mogą do tego prowadzić zaburzenia hormonalne, czynniki o podłożu psychologicznym, immunologicznym i środowiskowym, czy też źle dobrana lub bagatelizowana pielęgnacja skóry. Skupmy się jednak na tym problemie z dietetycznego punktu widzenia.
Co może mieć negatywny wpływ na kondycję cery
1. Indeks glikemiczny (IG) i ładunek glikemiczny (ŁG)
Napad na szafkę ze słodyczami przeważnie powoduje u Ciebie pojawianie się przykrych niespodzianek na twarzy? Nic dziwnego! Produkty o wysokim IG mają działanie prozapalne. Powodują także wzrost wydzielania hormonów androgenowych oraz insulinopodobnego czynnika wzrostu typu 1 (IGF-1), które mają wpływ na zwiększoną produkcję łoju. Czynniki te prowadzą także do obniżenia stężenia białka wiążącego insulinopodobny czynnik wzrostu IGFBP-3, co w konsekwencji może prowadzić do nadmiernej proliferacji keratynocytów (komórek naskórka) w obrębie mieszków włosowych.
2. Mleko i produkty mleczne
Aminokwasy zawarte w mleku powodują wzrost stężenia IGF-1, który pobudza produkcję łoju. Pamiętajmy, że aminokwasy to „cegiełki” budujące BIAŁKO. Jeżeli więc nabiał jest odpowiedzialny za nasze problemy, eliminacja samej laktozy nie spowoduje poprawy (laktoza to CUKIER mleczny). Co ciekawe, badania pokazują, że bardziej negatywny wpływ ma mleko odtłuszczone w porównaniu do mleka pełnotłustego. Może to wynikać z tego, że w mleku pełnotłustym występują niewielkie ilości estrogenów mających działanie ochronne.
Mleko odtłuszczone charakteryzuje się również wyższą zawartością białka, a podczas jego produkcji w procesie technologicznym często dodawane są białka serwatkowe, np. α-laktoalbumina, która powoduje zwiększenie produkcji IGF-1. Jeżeli więc wiążesz swoje problemy skórne z nabiałem, warto w pierwszej kolejności wykluczyć z diety chude mleko i odżywki z białka serwatkowego.
Z drugiej strony, fermentowane produkty mleczne ze względu na zawartość laktoferyny i bakterii Lactobacillus mogą mieć odwrotne działanie- zmniejszać produkcję łoju i redukować stany zapalne skóry. Dodatkowo laktoferyna utrudnia kolonizację Propionibacterium acnes.
3. Czekolada
Czekolada i kakao często występują w słodyczach w połączeniu z cukrem (węglowodanami prostymi, które powodują, że produkt charakteryzuje się wysokim ŁG), a także z nasyconymi kwasami tłuszczowymi, które mogą nasilać trądzik zapalny.
4. Sól
Może mieć działanie prozapalne i zaostrzać zmiany u osób ze skłonnością do powstawania wyprysków.
5. Witamina B12 i jod
Istnieją badania wskazujące, że w niektórych przypadkach mogą one nasilać zmiany trądzikowe. Warto więc wziąć to pod uwagę, jeśli po włączeniu suplementacji zauważymy pogorszenie stanu cery.
Substancje w żywności, które mogą poprawić stan cery
1. Kwasy tłuszczowe omega-3
Wykazują zdolność zmniejszania stanu zapalnego i alergicznego, mają właściwości fotoprotekcyjne (ochronne przed działaniem słońca) oraz mogą hamować odpowiedź immunologiczną. Niedobór tych kwasów może prowadzić do zwiększenia gęstości sebum, przez co dochodzi do zatkania ujścia gruczołów łojowych i zaburzeń procesów rogowacenia naskórka. Kwasy tłuszczowe omega- 3 znajdziemy w tłustych rybach morskich i olejach z tych ryb, olejach roślinnych (lniany, rzepakowy) oraz w siemieniu lnianym, nasionach chia i orzechach włoskich.
2. Witamina A
Łącznie ze swoją prowitaminą β–karotenem wpływają na normalizację wydzielania łoju i nawilżenie skóry. Do jej źródeł możemy zaliczyć m.in mleko i jego przetwory, jaja, podroby, tłuszcze i oleje rybne. Karoteny natomiast (głównie β–karoten) możemy znaleźć w czerwonych, żółtych i pomarańczowych owocach i warzywach, a także w zielonych warzywach liściastych.
3. Witamina D
Witamina D może zmniejszać produkcję sebum, hamować rozrost bakterii Propionibacterium acnes. Ma ona także wpływ na funkcjonowanie układu odpornościowego i podział komórek naskórka. Wykazuje właściwości przeciwzapalne. Ciężko jest pokryć jej zapotrzebowanie z dietą (jej źródła to m.in. tłuste ryby morskie oraz oleje z tych ryb oraz w mniejszych ilościach produkty mleczne, masło, margaryna, mięso). Najwięcej witaminy D (ok. 80%) możemy pozyskać poprzez syntezę skórną wywołaną ekspozycją na promienie słoneczne. W okresie od września do kwietnia zalecana jest suplementacja tej witaminy w ilości 800-2000 IU/d, a u osób z nadwagą lub otyłością nawet do 4000 IU/d.
4. Cynk
Wpływa on m.in. na zahamowanie rozwoju bakterii Propionibacterium acnes. Badania wykazały, że u osób z trądzikiem występują niedobory tego pierwiastka, a suplementacja i stosowanie bezpośrednio na skórę przynosi pozytywne efekty w postaci zmniejszenia zmian skórnych. Źródła cynku to m.in. nasiona roślin strączkowych, produkty pełnoziarniste, pestki dyni i nasiona słonecznika.
5. Selen
Występuje w orzechach, mięsie czerwonym, kiełkach oraz rybach. Ze względu na występowanie tego pierwiastka, jego niedobory można zaobserwować u osób na diecie wegetariańskiej i wegańskiej, a poza tym, tak jak w przypadku cynku, u osób z problemami z trądzikiem.
Podsumowując, dieta może mieć bardzo duży wpływ na wygląd i stan cery. Nie warto bagatelizować tej sprawy. Pamiętajcie, że czasem najciemniej jest pod latarnią. Bywa tak, że dbamy o skórę od zewnątrz kupując najdroższe kosmetyki i wykonując nowoczesne zabiegi pielęgnacyjne, a nie zwracamy uwagi na to, jak dbamy o nasz organizm od wewnątrz.
