Coraz większą uwagę zwraca się obecnie na kaloryczność produktów. Skąd jednak wiadomo ile dany produkt ma kalorii, jak to się sprawdza i co to właściwie jest kaloria?
Co to jest kaloria – definicja
Kaloria jest to ilość ciepła potrzebna do ogrzania 1 g chemicznie czystej wody o 1 stopień Celsjusza w ciśnieniu 1 atmosfery. Jest to bardzo mała jednostka, dlatego kaloryczność produktów podaje się w kilokaloriach (kcal) i taki też symbol możemy znaleźć we wszystkich tabelach wartości odżywczych produktów. Kaloria jest to natomiast nazwa zwyczajowa, która przyjęła się już nie tylko w mowie potocznej, ale też w publikacjach naukowych.
Jak sprawdzana jest kaloryczność produktów?
Aby sprawdzić kaloryczność produktu spala się go w specjalnym urządzeniu zwanym kalorymetrem. Mierzy się w nim ilość ciepła, które wydzieliło się w procesie spalania. Proste? Nie do końca!
Wyobraźmy sobie, że w kalorymetrze spalimy np. kawałek drewna i wydzieli się przy tym określona ilość ciepła. Czy to oznacza, że jedząc duże ilości drewna, czy kartek papieru jesteśmy w stanie przytyć bądź w ogóle przeżyć? Nie. Należy pamiętać, że organizm w procesie metabolizmu przekształci na energię bądź odłoży jedynie to, co jest w stanie przyswoić.
Obliczając zysk netto ze spożytego pokarmu (czyli ilość energii, którą rzeczywiście pozyska nasz organizm z danego posiłku) trzeba wziąć także pod uwagę straty tego, co jest wydalane z moczem (w postaci mocznika), a także to, ile energii potrzebujemy na sam proces jedzenia (gryzienie, trawienie, transport składników pokarmowych w organizmie). Z tego pojawia się wniosek, że zysk kaloryczny netto jest bardzo indywidualną sprawą, uzależnioną od tego jak funkcjonuje nasz organizm.
Na co dzień na szczęście nie musimy się przejmować takimi szczegółami i zagłębiać w mechanizmy procesów metabolicznych. Podana w tabelach wartości odżywczych kaloryczność ma być dla nas jedynie wartością porównawczą. Na potrzeby tych tabel (stosowanych między innymi na etykietach produktów) zbadano, w jakim stopniu wchłaniane są przez człowieka podstawowe składniki pokarmowe i wyrażono je w kilokaloriach. Na podstawie wiedzy, ile dany produkt ma białek, tłuszczy i węglowodanów możemy więc mniej więcej określić jego kaloryczność, ponieważ przyjmuje się, że:
- 1 g białka = 4 kcal
- 1 g węglowodanów = 4 kcal
- 1 g tłuszczu = 9 kcal
- 1 g alkoholu (czystego etanolu) = 7 kcal
Nikt oczywiście w dzisiejszych czasach nie wylicza tego samodzielnie. Jeżeli chcecie wyliczyć kaloryczność swoich posiłków, najlepiej posłużyć się aplikacjami takimi jak Fitatu czy Myfitnesspal. Za pomocą tych aplikacji możecie obliczyć też jakie jest Wasze średnie zapotrzebowanie na energię w ciągu dnia i wpisując spożyte produkty skonfrontować to z tym, ile kalorii przyjmujecie z posiłkami.